O czym śnią psy? Sekrety psiego snu i znaczenie pozycji

Jest wieczór. Twój pies leży na dywanie, głęboko uśpiony. Nagle ciszę przerywa ciche skomlenie, jego wąsy zaczynają drżeć, a łapy poruszają się rytmicznie, jakby gonił niewidzialnego zająca. Większość z nas patrzy na ten widok z rozczuleniem, zastanawiając się: „Gdzie on teraz jest? Co mu się śni?”.
Okazuje się, że naukowcy zadali sobie to samo pytanie. I znaleźli odpowiedź! Okazuje się, że sen psa jest znacznie bardziej skomplikowany i fascynujący, niż mogłoby się wydawać. To nie tylko odpoczynek dla mięśni, ale czas intensywnej pracy mózgu, porządkowania wspomnień i... przeżywania emocji związanych z Tobą.
Spis treści:
Faza REM – dlaczego pies "biega" na leżąco?
Struktura psiego mózgu jest na poziomie budowy zadziwiająco podobna do ludzkiej. Podobnie jak my, psy przechodzą przez cykle snu: od fazy wolnofalowej (SWS – sen głęboki, spokojny) do fazy REM (Rapid Eye Movement).
To właśnie w fazie REM dzieje się magia. Mózg staje się wtedy równie aktywny, jak podczas czuwania. To moment, w którym pojawiają się marzenia senne. Dlaczego więc pies tylko drga, a nie wstaje i nie biegnie naprawdę? Matka natura wyposażyła psy (i nas) w mechanizm w pniu mózgu (most), który czasowo "paraliżuje" duże mięśnie podczas snu. Dzięki temu pies może śnić o pościgu za piłką, nie robiąc sobie krzywdy w rzeczywistości.
Ciekawostka: Szczenięta i psi seniorzy "biegają" przez sen znacznie częściej niż dorosłe psy. U młodych psów wynika to z ogromnej ilości nowych bodźców do przetworzenia, u starszych – z osłabienia mechanizmu blokującego mięśnie.
Naukowe dowody: Czy psy śnią o swoich właścicielach?
To pytanie nurtuje każdego opiekuna. Dr Deirdre Barrett, psycholog kliniczny i ewolucyjny z Harvard Medical School, twierdzi, że odpowiedź brzmi: TAK.
Psy nie mają tak bujnej wyobraźni abstrakcyjnej jak ludzie (raczej nie śnią o lataniu w kosmos). Ich sny opierają się na wspomnieniach i rzeczywistości. Skoro pies jest silnie przywiązany do swojego człowieka, a jego świat kręci się wokół Twojego zapachu, głosu i obecności, jest wysoce prawdopodobne, że śni właśnie o Tobie – o wspólnym spacerze, zabawie czy... Twojej twarzy.
Leniuch czy strateg? Ile godzin snu to norma?
Często martwimy się, że nasz pies śpi "za dużo". Czy to objaw nudy? Choroby? Spokojnie. Psy to nie ludzie.
- Dorosły pies: Potrzebuje od 12 do 14 godzin snu na dobę.
- Szczenięta i seniorzy: Mogą przesypiać nawet 18-20 godzin!
- Rasy duże (np. Dogi, Bernardyny): Śpią zazwyczaj więcej niż małe, energetyczne terriery.
Pies jako gatunek drapieżny (choć udomowiony) ewolucyjnie przystosowany jest do oszczędzania energii, by być gotowym do "akcji" w każdej chwili. Długi sen to oznaka zdrowia, a nie lenistwa.
Wielki słownik pozycji snu – co mówi ciało psa?
To, w jakiej pozycji zasypia Twój pupil, to nie przypadek. To komunikat o jego temperaturze, poczuciu bezpieczeństwa i charakterze. Sprawdź, którym typem jest Twój pies:
Na "Liska" (Zwinięty w kłębek)
Łapy schowane pod ciałem, ogon owinięty wokół pyska. To najbardziej pierwotna pozycja, odziedziczona po wilkach.
Co to oznacza: Pies chroni swoje organy witalne i oszczędza ciepło. Częsta pozycja u psów, które śpią na zewnątrz, lub gdy w domu jest chłodno. Może też oznaczać, że pies chce się wyciszyć i "zniknąć" dla otoczenia.
Na "Zdechłego Karalucha" (Kołami do góry)
Leżenie na plecach, łapy bezwładnie w górze, odsłonięty brzuch. Wygląda to komicznie, ale jest to największy komplement dla właściciela!
Co to oznacza: "Czuję się tu w 100% bezpiecznie". Brzuch to najwrażliwsza część ciała psa. Odsłaniając go podczas snu, pies pokazuje absolutne zaufanie do domowników. To także świetny sposób na szybkie schłodzenie organizmu.
Na boku (Boczny relaks)
Najczęstsza pozycja głębokiego snu. Nogi wyciągnięte swobodnie.
Co to oznacza: Pies jest zrelaksowany, pewny siebie i jest mu wygodnie. To w tej pozycji najczęściej dochodzi do fazy REM i "biegania" przez sen.
Na Sfinksa (Czuwanie)
Pies leży na brzuchu, głowa na łapach, tylne łapy podkurczone pod siebie.
Co to oznacza: To nie jest sen głęboki. To raczej drzemka w trybie "stand-by". Z tej pozycji pies może zerwać się na równe nogi w ułamku sekundy. Często wybierana przez psy stróżujące lub gdy pies czeka, aż wreszcie wyjdziesz z nim na spacer.

"Na zdechłego karalucha" – odsłonięty brzuch to oznaka 100% zaufania i bezpieczeństwa.

"Na liska" – pies zwija się w kłębek, aby chronić ciepło i narządy wewnętrzne.

"Na boku" – pozycja głębokiego relaksu. To w niej psy najczęściej śnią i "biegają".
Jak dobrać legowisko do stylu snu Twojego psa?
Skoro wiesz już, jak śpi Twój pies, możesz zadbać o jakość jego wypoczynku. Źle dobrane posłanie może powodować dyskomfort, a nawet problemy ze stawami. Nie kupuj legowiska tylko dlatego, że pasuje kolorem do kanapy – dobierz je do pozycji snu pupila!
Praktyczny poradnik zakupowy:
Dla "Lisków" i zmarzlaków:
Jeśli Twój pies kocha zwijać się w kłębek, potrzebuje legowiska z wyższymi brzegami (typu ponton lub gniazdko), do których może się przytulić. Warto też pomyśleć o dodatkowym cieple.
Rozwiązanie: Miękkie legowiska z burtami oraz dodatkowe koce i maty dla psa, w które może się zakopać.
Dla "Bocznych śpiochów" i psów "Kołami do góry":
Te psy potrzebują przestrzeni! Wąskie legowisko z brzegami będzie krępować ich ruchy. Tutaj najlepiej sprawdzą się płaskie materace, maty ortopedyczne lub duże poduchy bez ograniczników.
Rozwiązanie: Szukaj otwartych modeli w naszej kategorii: Komfortowe legowiska dla psa (skorzystaj z filtrów po lewej stronie, aby wybrać odpowiedni rozmiar i typ).
Pamiętaj, sen to zdrowie. Obserwując nocne zwyczaje swojego przyjaciela, nie tylko lepiej go rozumiesz, ale możesz sprawić, że jego życie (i sny o Tobie!) będą jeszcze bardziej kolorowe.
Źródła:
- Stanley Coren, "Do Dogs Dream?", Psychology Today.
- Deirdre Barrett, Badania nad snem ssaków, Harvard Medical School.
- Alexandra Horowitz, "Oczami psa", Wydawnictwo Czarna Owca.




