Woda w diecie psa – ile powinien pić i jak rozpoznać odwodnienie?

Dlaczego woda jest paliwem dla organizmu psa?

Woda to medium, w którym zachodzi życie. Dla psa jest ona kluczowa z kilku powodów, o których na co dzień nie myślimy. Przede wszystkim – termoregulacja. Psy nie pocą się tak jak ludzie (mają gruczoły potowe tylko na łapach). Głównym sposobem na chłodzenie organizmu jest zianie. Podczas ziania woda odparowuje z języka i płuc, obniżając temperaturę ciała. To oznacza, że w upalne dni lub po wysiłku pies traci wodę błyskawicznie.

Ponadto woda jest niezbędna do produkcji soków trawiennych, transportu tlenu we krwi oraz usuwania toksyn przez nerki (w postaci moczu). Nawet niewielki deficyt płynów (rzędu 3-4%) może prowadzić do spadku wydolności, gorszego samopoczucia i problemów z koncentracją.

Matematyka pragnienia: Ile wody powinien pić pies?

Nie ma jednej, uniwersalnej odpowiedzi, ale istnieją wzory, które pozwalają oszacować bazowe zapotrzebowanie. Przyjmuje się, że zdrowy pies powinien wypijać dziennie:

Przykładowo:

• York (3 kg): ok. 150-180 ml (niepełna szklanka).
• Beagle (15 kg): ok. 750-900 ml.
• Owczarek Niemiecki (35 kg): ok. 1.7 – 2.1 litra.

To jednak tylko teoria. Rzeczywiste zapotrzebowanie zależy od wielu zmiennych: temperatury otoczenia, poziomu aktywności, wieku (szczenięta i seniorzy są bardziej wrażliwi), a także stanu zdrowia (np. laktacja u suki drastycznie zwiększa pragnienie).

Rodzaj diety (Sucha vs Mokra) a zapotrzebowanie na płyny

To najważniejszy czynnik, który myli wielu opiekunów. Źródłem wody nie jest tylko miska z płynem, ale także jedzenie.

Pies na suchej karmie

Sucha karma zawiera zaledwie 8-10% wody. To bardzo mało. Pies jedzący granulat musi uzupełnić deficyt, pijąc dużo wody z miski. Często widzimy, że pies po zjedzeniu chrupek idzie prosto do poidełka i pije łapczywie – to naturalny mechanizm, konieczny do nawilżenia pokarmu w żołądku, aby mógł zostać strawiony.

Pies na mokrej karmie lub BARF

Mokra karma (oraz surowe mięso) składa się w 70-80% z wody. To oznacza, że pies jedzący puszkę o wadze 400g, przyjmuje wraz z nią około 300 ml wody! W rezultacie taki pies będzie podchodził do miski z wodą znacznie rzadziej, co czasem niepokoi właścicieli. Niesłusznie – on po prostu "zjada" swoją wodę.

Odwodnienie – cichy zabójca. Jak je rozpoznać?

Odwodnienie następuje, gdy organizm traci więcej płynów, niż przyjmuje. Jest to stan zagrażający życiu, prowadzący do niewydolności nerek i zaburzeń pracy serca. Szczególnie narażone są szczenięta, psy starsze oraz rasy brachycefaliczne (Mopsy, Buldogi) w czasie upałów.

Objawy kliniczne odwodnienia:

• Suchość w pysku: Dziąsła stają się lepkie i suche, zamiast śliskie i wilgotne. Ślina gęstnieje ("ciągnie się").
• Zapadnięte oczy: Wyglądają na zmęczone, głębiej osadzone w oczodołach.
• Apatia: Pies jest ospały, niechętny do ruchu.
• Utrata apetytu: Często towarzyszy jej brak pragnienia (w zaawansowanym stadium).

Zrób to sam: Domowe testy na odwodnienie (Turgor i CRT)

Nie musisz być weterynarzem, by wstępnie ocenić stan nawodnienia psa. Oto dwa proste testy, które warto znać:

1. Test elastyczności skóry (Turgor)

Chwyć delikatnie fałd luźnej skóry na karku psa (między łopatkami), unieś go lekko do góry i puść.

• Pies nawodniony: Skóra natychmiast wraca na swoje miejsce, jest sprężysta.
• Pies odwodniony: Skóra wraca powoli, "skleja się" lub pozostaje w kształcie namiotu przez kilka sekund.

2. Czas Włośniczkowy (CRT - Capillary Refill Time)

Unieś wargę psa i znajdź różowe miejsce na dziąśle. Naciśnij je palcem przez chwilę, aż zbieleje (odpłynie krew). Zabierz palec i licz czas.

• Norma: Różowy kolor wraca w ciągu 1-2 sekund.
• Odwodnienie (lub wstrząs): Kolor wraca wolniej, powyżej 2-3 sekund.

Polidypsja: Kiedy pies pije za dużo?

Skupiamy się na odwodnieniu, ale nadmierne pragnienie (polidypsja) to równie ważny sygnał alarmowy. Jeśli zauważysz, że Twój pies nagle zaczął opróżniać miskę za miską, budzi Cię w nocy na picie lub sika w domu (poliuria), nie ignoruj tego.

Wzmożone pragnienie jest jednym z pierwszych objawów poważnych chorób, takich jak:

• Cukrzyca.
• Choroba Cushinga.
• Przewlekła niewydolność nerek.
• Ropomacicze (u niesterylizowanych suk – stan zagrażający życiu!).

Istnieje też tzw. zatrucie wodne – zdarza się rzadko, np. podczas zabaw w jeziorze, gdy pies połyka ogromne ilości wody łapiąc piłkę. Prowadzi to do wypłukania elektrolitów i obrzęku mózgu.

Kranówka czy butelkowana? Higiena misek

Czy pies może pić wodę z kranu? W większości polskich miast kranówka jest bezpieczna i spełnia normy. Jeśli Ty ją pijesz, Twój pies też może. Unikaj jednak wody bardzo twardej (kamień może sprzyjać problemom urologicznym u wrażliwych psów) – w takim przypadku warto używać dzbanka filtrującego.

Biofilm – wróg w misce

Czy zdarzyło Ci się dotknąć wnętrza psiej miski i poczuć śliską, galaretowatą warstwę? To biofilm – kolonia bakterii, grzybów i glonów, która przywiera do ścianek. Biofilm chroni bakterie przed działaniem środków czyszczących i może być źródłem infekcji dziąseł oraz problemów trawiennych.

Samo przepłukanie miski wodą nie usuwa biofilmu! Miskę należy myć codziennie ciepłą wodą z płynem i gąbką (lub w zmywarce). Najłatwiej utrzymać w czystości miski ceramiczne oraz metalowe, które nie mają mikroporów, w przeciwieństwie do porysowanego plastiku.

Co zrobić, gdy pies nie chce pić?

Odmowa picia (adipsja) jest niebezpieczna. Jeśli pies jest zdrowy, a mimo to pije mało, spróbuj go zachęcić:

1. Zmień lokalizację: Postaw dodatkowe miski w innych pokojach.
2. Zainwestuj w fontannę: Niektóre psy (podobnie jak koty) preferują bieżącą, natlenioną wodę. Poidła i fontanny zachęcają do picia dzięki ciągłemu ruchowi wody.
3. Dodaj smak: Dolej do wody odrobinę niesolonego rosołu (bez cebuli!) lub wody z puszki z tuńczykiem (w sosie własnym).
4. Woda na spacerze: Wiele psów nie pije na spacerze ze stresu, ale w upały warto mieć ze sobą miski turystyczne i proponować wodę co 20-30 minut.

Podsumowanie

Woda to życie – dosłownie. Jako odpowiedzialny opiekun musisz dbać nie tylko o to, by miska była pełna, ale też by była czysta, a woda świeża. Monitorowanie ilości wypijanych płynów to najprostszy i najtańszy sposób na kontrolowanie zdrowia psa. Wszelkie odchylenia – zarówno picie wiadrami, jak i całkowita odmowa – są sygnałem, że w organizmie dzieje się coś niedobrego. Pamiętaj: w przypadku podejrzenia odwodnienia, czas gra kluczową rolę. Lepiej wykonać jeden test skóry za dużo, niż przeoczyć moment krytyczny.